Соғлом боланинг дунёга келиши, бақувват бўлиб ўсиб-улғайиши кўпгина талаб ва омилларга боғлиқ эканини хаммамиз яхши тушунамиз, лекин улар орасида шундай ўта муҳим, ҳал қилувчи мезон борки, бу хақда алоҳида тўхталишни ўринли деб биламан.
Ислом Каримов
Президентимиз Ислом Каримов ташаббуси билан юртимизда ҳар томонлама соғлом авлодни вояга етказиш борасидаги ислоҳотларни изчил давом еттириш ва юксак босқичга кўтариш мақсадида кириб келаётган янги — 2014-йил мамлакатимизда “Соғлом бола йили” деб эълон қилинди. Юртимиз қудрати, жамият равнақи келажагимиз эгалари бўлган болаларнинг ҳам жисмоний, ҳам маънавий жиҳатдан соғломлигига боғлиқдир. Бу ташаббус мамлакатимиз аҳли томонидан илиқ кутиб олинганлигининг сабаби ҳам шундан. Қабул қилинган «Соғлом бола йили» давлат дастури мамлакатимизда она ва бола скрининги, аҳолининг репродуктив саломатлигини мустаҳкамлаш, соғлом бола туғилиши, жисмоний ва маънавий баркамол авлодни вояга етказиш борасидаги ишларни янада кучайтириш ва самарадорлигини оширишга оид чора-тадбирларнинг узвий давоми сифатида самарали бўлишига тўлиқ асос бор деб уйлаймиз.
1. Соғлом бола — луғатга карасак, бу ибора мазмунига жумладан гузал маънолар манзараси очилади: “Соғлом” сузи
дард-касалдан холи, яъни сог;
согликни саклаш талабларига тула жавоб берадиган;
бегубор, тоза, соф;
зарарли таъсирдан, салбий хислар, иллат ва шу кабилардан холи;
тоза, пок;
рухий жихатдан шифкаст етмаган;
расо;
гоявий-мафкуравий, маънавий жихатдан тоза, пок деган маъноларни беради.
“Бола” сузи эса
янги тугилган, хали кукракдан, она багридан ажралмаган гудак;
чакалок;
хали ёш, вояга етмаган одам;
фарзанд, угил-киз, зурриёт;
ёши катталарни ёшларга мурожаат шакли;
хомила, кориндаги гумона эканлиги маълум булади.
Бола сузи вояга етган йигит-кизларга нисбатан хам ишлатилади.
Соғлом бола мукаддас Ислом динимизнинг муддаоси булган, бунга хадис илмининг султони, ватандошимиз Имом ал-Бухорийнинг “Ал-адаб ал-муфрад” китобининг бир боби “Бола Соғлом тугилса, худога шукур килиш хакида” таъкидлаб: “Оиша (р.а) бирор оилада фарзанд тугилса, угил ё кизлигини сурамас эдилар. Балки, “Соғломми?” – деб сурар, “Ха” дейилса, “оламларнинг Парвардигори Аллохга шукур”, — дердилар”, дейилган.